DROGI RODZICU, JEŚLI TWOJE DZIECKO JEST NIEŚMIAŁE…
Poznaj swoje dziecko i pomóż pokonać trudności!
Nieśmiałość jako cecha osobowości została uformowania w procesie uczenia, głównie przez wpływ zachowania się osób znaczących dla dziecka tj. rodziców, nauczycieli, rówieśników. Dlatego rola rodziców i rodziny ma ogromne znaczenie w powstawaniu i utrzymywaniu nieśmiałości u dziecka.
Przyczyny nieśmiałości dziecka: leżą w genetycznej skłonności i warunkach środowiskowych, czyli wychowawczych dziecka. Wrodzona – genetyczna – podatność dziecka przeradza się w nieśmiałość, gdy dziecko poddawane jest określonym działaniom ze strony otoczenia.
Przyczynami mogą być:
– negatywne doświadczenia z ludźmi w pewnych sytuacjach,
– obojętność znaczących osób, postawa odrzucająca rodziców, niewielka liczba wzmocnień (nagród za dobre zachowania),
– nadużywanie kar,
– nadmierna opiekuńczość rodziców,
– brak wzorów naśladowania, czyli osób w otoczeniu, które są śmiałe,
– przejęcie wzorów nieśmiałego zachowania od rodziców,
– wyuczone poprzez krytykowanie samego siebie np. „Jestem nieśmiały”, „Nie jestem nic wart”
– nadużywanie kontaktów z telewizją i Internetem jako zastępstwo realnego świata,
Sposoby pomocy dziecku w przezwyciężaniu własnej nieśmiałości:
- Unikać mówienia do dziecka, że jest nieśmiałe i poprosić aby inni tego nie robili.
- Taktownie zniechęcać dziecko do mówienia o sobie, ze jest nieśmiałe.
- Zniechęcać dziecko do wypowiadania przepowiedni typu: „Nigdy mi się nie uda!”
- Pokonywać strach przed popsuciem czegoś poprzez zabawę „Kto zrobi najgorszego ludzika?”.
- Uczenie tolerancji wobec własnych niedoskonałości, np. opowieści o własnych błędach.
- Zachęcanie dziecka do podejmowania ryzyka w granicach rozsądku, poprzez stwarzanie sytuacji gdzie porażka nie ma większego znaczenia. Nagradzanie dziecka za podjęcie nowego zadania – bardziej za staranie niż efekt.
- Technika relaksacyjna np. polegająca na wizualizacji sytuacji przyjemnej.
- Okazywanie tolerancji.
- Stwarzanie sytuacji dziecku do bycia pomocnym.
- Nie należy oczekiwać szybkiej poprawy, lecz poprzez uświadamianie postępów budować wiarę, że osiągniemy cel.
- Ćwiczyć – odgrywać z dzieckiem odgrywanie ról, patrząc prosto w oczy.
- Nauczyć dziecko jak poznać kogoś nowego i przyłączyć się do grupy.
- Ćwiczyć umiejętności prowadzenia rozmów.
- Ćwiczyć niektóre typowe pozdrowienia, zdania rozpoczynające i kończące rozmowę.
- Dajmy dziecku nieśmiałemu czas na udzielenie odpowiedzi.
- Pomagajmy ćwiczyć dziecku tempo zachowania np. poprzez rymowanki na czas.
- Jeśli dziecko jest obiektem drwin należy wyeliminować powód np. ssanie kciuka.
- Stwarzać dziecku okazję do zabawy w grupie.
- Prowokujmy okazje do występowania na scenie.
- Ćwiczyć rozmowy telefoniczne.
- Ćwiczenie zachowań asertywnych – wypowiadanie komunikatów „nie” w niewygodnych dla siebie sytuacjach.
- Pokazywanie dziecku, że poczyniło postępy. Wskazywanie mu, ze potrafi sobie poradzić, lepiej niż wcześniej. Buduje to poczucie własnej skuteczności działania i pozwala odczuwać dziecku radość i zadowolenie z pokonania lęku, który w końcu zniknie.
Drogi rodzicu, jeśli nie potrafisz nic zrobić, to zwróć się o pomoc do specjalisty – psychologa!
Opracowała: mgr Izabela Liskowicz